احترام نام فاطمه علیهاالسلام
احترام حضرت فاطمه علیهاالسلام و قداست آن بانوی بزرگوار، برای همه مسلمانان بدیهی و مسلّم است.
سکونی میگوید: خدمت امام صادق علیهالسلام رسیدم، در حالی که غمگین بودم. آن حضرت به من فرمودند: ای سکونی! چرا غمگین هستی؟ عرض کردم: خداوند به من دختری داده است. فرمودند: ای سکونی! سنگینی آن دختر بر زمین است و روزیاش با خدا و عمرش جداگانه. سپس فرمودند: چه نامی برای او انتخاب کردهای؟ عرض کردم: فاطمه. فرمودند: آه، آه، آه. و دست خود را بر پیشانی نهادند و آنگاه فرمودند: «اِذا سَمَّیْتَها فاطِمَةَ فَلا تَسُبَّها وَ لاتَلْعَنْها وَلا تَضْرِبْها1؛ اگر نام او را فاطمه نهادی، به او بد مگو و لعن مکن و او را مزن.»
چند مسئله:
1. برای فرد بی وضو حرام است که نام خداوند متعال را مس نماید و همچنین است بنا بر احتیاط واجب مس اسامی مبارک پیغمبر صلیاللهعلیهوآله و ائمه و حضرت زهرا علیهاالسلام .2
2. یکی از محرمات بر شخص جنب، رساندن جایی از بدن به خط قرآن یا به اسم خدا ـ به هر لغت که باشد ـ و بنا بر احتیاط اسم پیامبران و امامان و حضرت زهرا است.3
کیفر بی حرمتی
کیفر دشنام گفتن به فاطمه علیهاالسلام قتل است و بر اساس فقه اسلامی، فردی که نسبت به آن بانوی مقدس هتک حرمت کند و به فحاشی و دشنام گویی زبان بگشاید مستوجب مرگ است و باید به قتل رسانده شود. این شدت عمل و سختگیری شاید بدین جهت باشد که حرمت و منزلت آن بانوی بزرگوار، هم پایه احترام ائمه و پیشوایان معصوم است و بازگشت به فحّاشی و هتک حرمت و سبّ رسول اللّه دارد. از اینرو کسی که به آن بانوی مطهره سبّ کند، حکم کسی را دارد که به رسول اللّه صلیاللهعلیهوآله سبّ نماید و باید به قتل برسد.4
امام خمینی رحمهالله میفرماید: الحاق صدیقه طاهره به ائمه اطهار خالی از وجه نیست؛ بلی اگر دشنام به صدیقه طاهره بازگشت به سبّ رسول اللّه نماید، بدون شبهه، دشنام دهنده کشته میشود.5
امام خمینی رحمهالله طی حکمی در سال 1367 به آقای محمد هاشمی مدیر عامل صدا و سیمای جمهوری اسلامی نوشتند: «با کمال تأسف از صدای جمهوری اسلامی مطلبی در مورد الگوی زن پخش گردیده است که انسان شرم دارد بازگو نماید. فردی که این مطلب را پخش کرده است تعزیر و اخراج میگردد و دست اندرکاران آن تعزیر خواهند شد. در صورتی که ثابت شود قصد توهینی در کار بوده است بلاشک فرد توهین کننده محکوم به اعدام است. اگر بار دیگر از این گونه قضایا تکرار گردد موجب تنبیه و توبیخ و مجازات شدید مسئولین بالای صدا و سیما خواهد شد. البته در تمامی زمینهها قوه قضائیه اقدام مینماید.6
تسبیحات زهرا علیهاالسلام
یکی از تعقیبات نماز، گفتن تسبیحات حضرت زهرا علیهاالسلام است که بسیار فضیلت دارد، بلکه برتر از سایر تعقیبات نماز محسوب میشود.
از امام صادق علیهالسلام نقل شده است که فرمودند: «تسبیح حضرت فاطمه علیهاالسلام بعد از هر نماز نزد من از هزار رکعت نماز در هر روز محبوبتر است.»7
همچنین امام صادق علیهالسلام درباره تسبیح فاطمه زهرا علیهاالسلام فرمودند: «چون به خوابگاه خود رفتی، سی و چهار بار اللّه اکبر، سی و سه بار الحمد للّه و سی و سه بار سبحان اللّه بگو و آیة الکرسی و دو سوره معوذتین را با ده آیه اول سوره صافات و ده آیه از آخرش بخوان.8
و نیز آن امام بزرگوار به یکی از یاران خود به نام ابو هارون فرمودند: «ما خردسالان خود را به تسبیح حضرت زهرا فرمان میدهیم همچنان که آنان را مأمور به برگزاری نماز مینماییم.»9
چند مسئله:
1. در تسبیحات حضرت زهرا علیهاالسلام ابتدا 34 مرتبه اللّه اکبر، سپس 33 مرتبه الحمد للّه و پس از آن 33 مرتبه سبحان اللّه گفته میشود.10
2. جایز است ذکر سبحان اللّه جلوتر از ذکر الحمد للّهِ گفته میشود، ولی بهتر آن است که ذکر الحمد للّه جلوتر گفته شود.11
3. تسبیحات حضرت زهرا علیهاالسلام بعد از نماز مستحب است؛ چه نماز واجب و چه نماز مستحب، ولی در نماز واجب خصوصا در نماز صبح مستحب مؤکد است.12
4. مستحب است ذکر تسبیحات حضرت زهرا علیهاالسلام با تسبیح تربت امام حسین علیهالسلام باشد.
5. اگر تسبیح گوینده در تعداد تکبیرات یا تسبیحات شک کند، در صورتی که از محل آن تجاوز نکرده باشد باید بنا را بر مقدار کمتر بگذارد و الاّ باید بنا بر این بگذارد که به طور کامل انجام شده است و اگر زیادتر هم گفته باشد مانعی ندارد.13
دروغ بستن به حضرت زهرا علیهاالسلام
اگر روزه دار با گفتن، نوشتن، اشاره و مانند اینها به خدا و پیامبر صلیاللهعلیهوآله و جانشینان آن حضرت عمدا نسبت دروغ بدهد روزهاش باطل میشود و احتیاط واجب آن است که نام حضرت زهرا علیهاالسلام و سایر پیامبران علیهمالسلام و جانشینان آنان هم در این حکم فرقی ندارد.14
صلوات بر فاطمه علیهاالسلام
یکی از عبادتهای دینی درود و صلوات فرستادن بر حضرت ختمی مرتبت و اهل بیت معصوم آن حضرت است. این عبادت ریشه قرآنی دارد و خداوند متعال در قرآن به آن دستور داده است. «اِنَّ اللّهَ وَ مَلائِکَتَهُ یُصَلُّونَ عَلَی النَّبِیِّ یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا صَلُّوا عَلَیْهِ وَ سَلِّمُوا تَسْلیما»15
در روایتی از پیامبر صلیاللهعلیهوآله آمده است که درود فرستادن بر فاطمه زهرا علیهاالسلام آثار معنوی بالایی دارد و در قیامت شایستگی الحاق به پیامبر اکرم صلیاللهعلیهوآله را برای انسان فراهم میکند. پیامبر اکرم صلیاللهعلیهوآله فرمود: «یا فاطِمَةُ مَنْ صَلّی عَلَیْکَ غَفَرَ اللّهُ لَهُ، وَ اَلْحَقَهُ بی حَیْثُ کُنْتُ مِنَ الْجَنَّةِ؛
ای فاطمه! هر کس بر تو صلوات بفرستد خداوند او را میآمرزد و در هر جای بهشت که باشم وی را به من ملحق سازد.»
کیفیت صلوات بر حضرت زهرا علیهاالسلام چنین است:
«اللّهُمَّ صَلِّ عَلی فاطِمَةَ وَ اَبیها وَ بَعْلِها وَ بنیها وَالسِّرِّ الْمُسْتَوْدَعِ فیها بِعَدَدِ ما اَحاطَ بِه عِلْمُکَ.»16
ادامه مطلب در
عقد و عروسی
برپایی مجلس عقد و عروسی در روزها و شبهای شهادت ائمه معصومین علیهمالسلام اگر موجب توهین و هتک باشد، اجتناب از آن لازم است.17
سؤال: برخی برای اینکه برنامههای موسیقی و لهو و لعب در مجالس عروسی خود را توجیه کنند میگویند: این برنامهها در شب عروسی حضرت زهرا علیهاالسلام نیز وجود داشته است. آیا این نسبتها صحیح است؟
پاسخ: چنین نسبتی صحیح نیست.18
نماز حضرت زهرا علیهاالسلام
نماز حضرت زهرا علیهاالسلام دو رکعت است؛ بدین صورت که در رکعت اول بعد از حمد 100 مرتبه سوره قدر و در رکعت دوم بعد از حمد 100 مرتبه سوره توحید خوانده میشود.19
نماز استغاثه به حضرت زهرا علیهاالسلام
در مفاتیح الجنان روایت شده است که: هر گاه حاجتی داری دو رکعت نماز به جای آور و پس از سلام سه مرتبه تکبیر بگو و پس از آن تسبیحات حضرت فاطمه علیهاالسلام را بگو، آنگاه به سجده برو و صد مرتبه بگو: «یا مَوْلاتی یا فاطِمَةُ اَغیثینی»، سپس جانب راست صورت را بر زمین بگذار و همان ذکر را صد مرتبه بگو، سپس جانب چپ صورت را بر زمین بگذار و صد مرتبه همان ذکر را بگو و حاجت خود را بخواه، به خواست خداوند حاجتت برآورده میشود.20
زیارت حضرت فاطمه علیهاالسلام
قال رسول اللّه صلیاللهعلیهوآله :
«مَنْ زارَ فاطِمَةَ فَکَأَنَّما زارَنی وَ مَنْ زارَ عَلِیَّ بْنَ اَبیطالِبٍ فَکَاَنَّما زارَ فاطِمَةَ؛
هر که فاطمه را زیارت کند مثل این است که مرا زیارت کرده و هر کس علی بن ابیطالب را زیارت کند مانند آن است که فاطمه را زیارت کرده است.»21
همچنین راوی نقل میکند که: «قالَتْ فاطِمَةُ: قالَ اَبی وَ هُوَ ذا حَیٍّ: مَنْ سَلَّمَ عَلَیَّ وَ عَلَیْکِ ثَلاثَةَ اَیّامٍ فَلَهُ الْجَنَّةُ. قُلْتُ لَها: ذا فی حَیاتِهِ وَ حَیاتِکِ اَوْ بَعْدَ مَوْتِهِ وَ مَوْتِکِ؟ قالَت: فی حَیاتِنا وَ بَعْدَ مَوْتِنا؛
فاطمه علیهاالسلام فرمودند: پدرم آن زمان که در قید حیات بود [به من] فرمود: هر که سه روز بر من و تو سلام کند، بهشت برای اوست. به حضرت [زهرا علیهاالسلام [گفتم: این مسئله در زمان حیات پیامبر و شما یا بعد از مرگتان است؟ زهرا علیهاالسلام فرمودند: در حیات و ممات ما.»22
امام جواد علیهالسلام هر روز هنگام زوال به مسجد رسول اللّه صلیاللهعلیهوآله رفته و پس از سلام و صلوات بر رسول خدا صلیاللهعلیهوآله ، به سراغ خانه مادرش زهرا علیهاالسلام که در همان نزدیکی قبر پیامبر صلیاللهعلیهوآله است میرفت و کفشها را در آورده و با نهایت ادب و خضوع، داخل خانه شده و در آنجا نماز و دعا میخواند و دقایقی طولانی به عبادت مشغول میشد و هرگز دیده نشد به زیارت رسول صلیاللهعلیهوآله برود و سراغ مادرش را نگیرد.23
روز زیارت مخصوص حضرت زهرا علیهاالسلام
در روایات، هر یک از روزهای هفته و ساعات شبانه روز به نام یکی از معصومین علیهمالسلام نامگذاری شده و برای هر روز و هر هفته با توجه به همین نامگذاریها، ادعیه و اعمالی بیان شده است.
از بین روزهای هفته، روز یکشنبه متعلق به امیرالمؤمنین و فاطمه زهرا علیهماالسلام میباشد و از بین ساعات شبانه روز، ساعت آخر شب؛ نزدیک اذان صبح، متعلق به فاطمه زهرا علیهاالسلام میباشد. زیارت مخصوص حضرت زهرا علیهاالسلام در روز یکشنبه چنین است:
«اَلسَّلامُ عَلَیْکِ یا مُمْتَحَنَةُ امْتَحَنَکِ الَّذی خَلَقَکِ قَبْلَ أَنْ یَخْلُقَکِ لِمَا امْتَحَنَکِ بِهِ صابِرَةً وَ نَحْنُ لَکِ اَوْلِیاءُ مُصَدِّقُونَ وَ لِکُلِّ ما اَتی بِهِ اَبُوکِ صلیاللهعلیهوآله وَ اَتی بِهِ وَصِیُّهُ علیهالسلام مُسَلِّمُونَ وَ نَحْنُ نَسْئَلُکَ اللّهُمَّ اِذْ کُنّا مُصَدِّقینَ لَهُمْ أَنْ تُلْحِقَنا بِتَصْدیقِنا بِالدَّرَجَةِ الْعالِیَةِ لِنُبَشِّرَ اَنْفُسَنا بِأَنّا قَدْ طَهُرْنا بِوِلایَتِهِمْ علیهمالسلام .»24
پاورقیها :
1. وسائل الشیعه، ج15، ص200.
2. توضیح المسائل مراجع، ج1، ص199، مسئله 319؛ آیات عظام فاضل، سیستانی، تبریزی، زنجانی: بهتر آن است که اسم مبارک پیامبر و ائمه معصومین و حضرت زهرا علیهاالسلام را مس ننماید. آیت اللّه مکارم: مس اسم مبارک پیامبر صلیاللهعلیهوآله و ائمه هدی علیهمالسلام و حضرت زهرا علیهاالسلام اگر هتک حرمت و بی احترامی باشد حرام است.
3. توضیح المسائل مراجع، ج1، ص 226؛ آیات عظام صافی، سیستانی، بهجت.
4. صدیقه طاهره، عقیقی بخشایشی، ص203، به نقل از علامه در تحریر الاحکام و شهید در لمعه.
5. تحریر الوسیله، ج2، ص477.
6. صحیفه نور، ج21، ص76.
7. العروة الوثقی، ج1، ص703.
8. فروع کافی، ج6، ص207.
9. امالی صدوق، ص579.
10. همان مدرک.
11. همان مدرک.
12. تحریر الوسیله، ج1، ص 184.
13. العروة الوثقی، ج1، ص704.
14. توضیح المسائل مراجع، ج1، ص934؛ عروة الوثقی، ج2، ص242.
15. احزاب/ 56.
16. معجم صحیفة الزهراء، شیخ جواد قیومی.
17. الف: آیت اللّه خامنهای: اگر موجب توهین و هتک باشد اجتناب لازم است.
18. مسائل جدید، ج2، ص75، به نقل از آیات عظام صافی، فاضل، تبریزی و مکارم.
19. مفاتیح الجنان، انتشارات فاطمة الزهرا، ص67.
20. همان، ص423.
21. بحارا الانوار، ج43، ص58.
22. چشمه در بستر، ص318.
23. کشف الیقین، علامه حلی، ص354.
24. مفاتیح الجنان، انتشارات فاطمة الزهرا، قم، ص91.
ب: آیت اللّه مکارم: در فرض مسئله حرام است.
ج: آیت اللّه سیستانی: جایز نیست.
ه••: آیت اللّه بهجت: در صورت صدق عنوان هتک، حکم آن نزد متشرعه واضح است. (مسائل جدید، ج2، ص49، سیدمحسن محمودی.)
